Stadlander

thuis magazine In dit nummer o.a.: 05 LAATSTE COLUMN MARC VAN DER STEEN 07 VERHUIZEN 10 ONDERHOUD, RENOVATIE OF SLOOP? 12 STADLANDER AAN HET WERK 20 PUZZEL Peter Nefs: We hebben echt iets bereikt! pagina 16 2e jaargang nr. 1 | juli 2024

2 BIJ ONS BEN JE THUIS ‘Dit is dé ontmoetingsplek voor de buurt’

T-shirt: 50 cent. Jasje: 1 euro. Bij het kledingpunt aan de Heiningen in Bergen op Zoom koop je een tas vol kleding voor 10 euro. Dameskleding, herenkleding, kleding voor baby’s en kinderen: het is allemaal op voorraad in het kringloopwinkeltje. Het winkeltje is wekelijks geopend op woensdagavond en donderdagmiddag. De tweedehands kleding komt uit een breed netwerk. Na een selectie – wat vies is en versleten, gaat direct weg – komt het in de schappen voor kopers met een smalle beurs. “De opbrengst gaat naar de Activiteitencommissie Samen Thuis. Wij organiseren activiteiten voor de kinderen en volwassenen die hier wonen”, zegt Karin, een van de vrijwilligers die het winkeltje runnen. “Zo hebben we elke zomer zes weken lang het Vakantiespel, met bijvoorbeeld oudHollandse spelletjes, een springkussen en een ontbijt voor alle bewoners. Maar denk ook aan bingo’s, knutselmiddagen en de jaarlijkse sinterklaasviering.” Het hele jaar door zijn er activiteiten, en dat is volgens Karin heel belangrijk. “Hier wonen mensen uit 27 verschillende culturen. Het is goed als die elkaar ontmoeten.” Dat gebeurt tijdens de activiteiten en natuurlijk in het kledingwinkeltje. “Dit is dé ontmoetingsplek voor de buurt.” 3

in dit nummer 2 BIJ ONS BEN JE THUIS 5 AFSCHEIDSGROET EN BLIK OP DE TOEKOMST Column Marc van der Steen 6 T IJD VOOR TIPS Nuttige tips van de experts 7 VERHUIZEN Alles wit? Dat hoeft al lang niet meer 12 OH ZIT DAT ZO? 13 SOCIAAL PLAN Veel aandacht voor ondersteuning en begeleiding 14 STADLANDER AAN HET WERK 18 Z O WAS HET VROEGER J acoba van Beieren en het kasteel van Sint-Maartensdijk 20 PUZZEL COLOFON INHOUD UITGELEGD: Onderhoud, renovatie of sloop? “WE BESEFFEN DAT ONZE KEUZES HET THUIS VAN HUURDERS RAKEN” 10 THUIS BIJ... Christ van Eekelen ‘DE PUT’ VERLATEN VIEL NIET MEE, MAAR HOOGERHEIDE BEVALT PRIMA 8 VAN DE VOORPAGINA: Meepraten over de toekomst van je wijk “WE ZIJN ZUINIGER OP ONZE WIJK” 16 THUIS OP DE MAT OF IN UW MAILBOX? Hoe wil je THUIS Magazine ontvangen? Op papier per post, of digitaal via e-mail? Of wil je het niet meer ontvangen? Geef dat aan via MijnStadlander! Ga naar MijnStadlander: https://huurder.stadlander.nl en ga naar: Mijn gegevens. Vul bij Voorkeuren in, hoe je THUIS het liefst wilt lezen. Afmelden kan hier ook. Je kunt je keuze later altijd weer wijzigen. Tekst: Irma Brouwers Jan van de Kasteele Kees van Rixoort Fotografie: Iman Fase Tonny Presser Vormgeving: ROGG Stadlander Rooseveltlaan 150 Postbus 203, 4600 AE Bergen op Zoom T: 088 - 562 6000 E: info@stadlander.nl www.stadlander.nl THUIS Magazine is een uitgave van woningcorporatie Stadlander. Dit bewonersblad voor huurders van Stadlander verschijnt in een gedrukte oplage van 10.000 exemplaren. THUIS Magazine wordt bij je thuisbezorgd door Business Post. ?

Na vijf jaar stop ik als bestuurder van Stadlander. Het is tijd voor een nieuwe uitdaging. Maar wát ben ik trots op de afgelopen vijf jaar! We hebben meer verbinding gelegd met onze huurders en samenwerkingspartners. Ook hebben we goede stappen gezet in het verbeteren van onze dienstverlening. Daar slagen we steeds beter in, maar we zijn er nog niet. We wilden dichter bij de huurder staan en zijn daarom in gebiedsteams gaan werken. Er is gebouwd en woningen zijn verbeterd. Het tempo mag hoger, maar dat gaat de komende jaren zeker lukken: er zijn mooie projecten in voorbereiding. Stadlander verduurzaamt de komende 10 jaar 3.000 woningen en bouwt 2.500 nieuwe woningen (1.250 extra woningen en 1.250 vervangende nieuwbouw). Eind 2028 moeten woningen met een EFG-energielabel verduurzaamd zijn (dat zijn woningen met een energielabel E, F of G). Deze woningen hebben voorrang op andere woningen. In totaal zijn er 1.800 “EFG-woningen” en daarvan pakken we 300 woningen per jaar aan. Dat is redelijk goed te plannen. Maar, net als bij nieuwbouw, hebben we te maken met procedures en wetgeving die planningen kunnen vertragen. Ook is het niet altijd mogelijk om woningen te verduurzamen, dus soms kiezen we voor sloop en vervangende nieuwbouw. Dat is vaak ingrijpend voor de huurder. Daarom wegen we onze besluiten altijd zorgvuldig af. Wat daar allemaal bij komt kijken, leest u in dit magazine. Er blijft altijd genoeg werk te doen. Daar gaat de nieuwe bestuurder mee aan de slag. In het nieuwe Ondernemingsplan (2024-2027) hebben we onze ambities en doelen vastgelegd. Zo kunt u als huurder blijven rekenen op een goede dienstverlening. Met een gerust hart draag ik het stokje over. Ik hoop dat Stadlander u nog lang een fijn thuis biedt. Het gaat u goed!! 5 Column Marc van der Steen bestuurder Stadlander Marc van der Steen Afscheidsgroet en blik op de toekomst

TIJD VOOR TIPS Nieuwe collega’s gezocht! Wij zijn regelmatig op zoek naar nieuwe collega’s. Sinds mei staan al onze vacatures overzichtelijk bij elkaar: op onze nieuwe website www.werkenbij.stadlander.nl. “Stadlander doet meer dan alleen woningen verhuren. Wij hebben ook een maatschappelijke opgave. Daarom zijn wij een mooie organisatie om voor te werken”, vertelt personeelsadviseur Liliana. “We hebben veel verschillende functies en dus ook veel verschillende vacatures”. Van ICT-ers, projectleiders of gebiedsbeheerders tot adviseurs op het gebied van wonen en duurzaamheid. Daarnaast is er veel ruimte voor persoonlijke en professionele ontwikkeling. Dat alles maakt Stadlander een fijne en uitdagende plek om te werken. Liliana voegt eraan toe: “We zijn een aantrekkelijke werkgever. En we zijn als woningcorporatie vaak leuker, dan mensen denken.” Benieuwd naar Stadlander als werkgever? Ga naar onze website www.werkenbij.stadlander.nl Scan de QRcode om direct naar de website te gaan: Tuinen die inspireren en informeren Een tuintje aanleggen en onderhouden bij je woning. Hoe maak je de beste keuze? Wat voor tuin wil je? Eentje die makkelijk is te onderhouden? Of een tuin waar je misschien wel zelf wat groente kweekt. “Om het onze huurders makkelijk te maken, hebben we naast ons kantoor aan de Rooseveltlaan vier voorbeeldtuinen gemaakt”, legt vastgoedmedewerker Bart uit. Maar niet zomaar tuinen. Ze hebben elk een thema: zoals ‘onderhoudsvriendelijk’ of ‘eetbaar’. Uitleg kun je krijgen door op de bordjes die erbij staan een qr-code te scannen met je smartphone. Zo krijg je alle informatie in je hand. “We willen inspireren en informeren”, verduidelijk Bart. Want alleen maar tegels in je tuin helpt ons klimaat niet echt! Zin in? Ga naar tuinen.stadlander.nl Of scan de QRcode om direct naar de website te gaan: Doen mijn zonnepanelen het? Zonnepanelen hebben weinig tot geen onderhoud nodig. Toch geven we graag wat tips. Niek, projectleider Energie bij Stadlander: “Controleer regelmatig of de panelen stroom leveren. Dat kun je zien op de omvormer. Brandt daar een rood lampje? Dan is er een storing.” Noteer op een zonnige dag ‘s morgens de stand die je op de omvormer ziet, of op de slimme meter in de meterkast. Doe dit de volgende dag nogmaals. Is de stand hoger? Dan werken de panelen. Met die slimme meter kun je via de energieleverancier een overzicht ontvangen. “Zo zie je wat de zonnepanelen aan stroom leveren. Geen teruglevering, of (veel) minder? Dat kan in de winter op donkere dagen zeker voorkomen. Iets om rekening mee te houden.” Ook zonnepanelen? Ga naar stadlander.nl/duurzaam/ zonnepanelen/ Of scan de QRcode om direct naar de pagina te gaan: 6

Het is zover: je gaat verhuizen! De verhuisdatum is doorgegeven aan Stadlander. En dan? Spullen inpakken en wegwezen? Nou nee, dat zit iets anders in elkaar. Serge Meeusen van Huysmeesters is één van de onderhoudspartners van Stadlander. De onderhoudspartners repareren en onderhouden woningen niet alleen, maar zijn ook betrokken bij een verhuizing. Serge vertelt: “Wij maken een afspraak voor een voorinspectie van de woning.” Bij deze voorinspectie kijkt hij of de woning zo weer is te verhuren, of dat er eerst nog iets moet gebeuren. “We hebben een vast lijstje, dat we samen met de bewoner nalopen.” Werkt alles, is alles heel? Zitten er geen al te gekke kleuren op de wanden? Is de tuin in orde? Gaatjes Meestal zijn er voor de huurder nog wat klusjes te doen. Daar bestaan overigens veel misverstanden over, weet Serge: “Alle wanden, deuren en kozijnen wit schilderen? Dat hoeft al lang niet meer. De woning moet gewoon netjes zijn. Zelfs de gaatjes dichtstoppen doen wij.” De huurder krijgt keurig een lijstje met punten die hij of zij nog in orde moet maken. Met een prijskaartje erbij, voor als het niet gebeurt. En als toevoeging, dat hoe langer je er hebt gewoond, hoe minder je hoeft te doen. ‘Coulance’ heet dat. Laminaat Heb je zelf wat in of aan de woning verbeterd? Een mooie vloer gelegd bijvoorbeeld? Dan kun je die aan de nieuwe huurder aanbieden ter overname. “Ons advies is altijd: vraag niet te veel.” Anders loop je de kans, dat je die vloer er alsnog uit moet halen. Omdat de volgende huurder hem niet wil. Serge heeft nog een tip: “Veel mensen denken dat je een maand tevoren de huur moet opzeggen. Maar dat kan al veel eerder. Zo is er meer tijd om alles in orde te maken.” Op de laatste dag van het huurcontract volgt de eindinspectie. Is alles in orde? Dan kun je de sleutels inleveren en op, naar je nieuwe huis! VERHUIZEN “Alles wit? dat hoeft al lang niet meer! als het maar netjes is” Bekijk ook onze video over verhuizen. Scan de QR-code: 7

THUIS BIJ... ... Christ van Eekelen ‘De Put’ verlaten viel niet mee, maar Hoogerheide bevalt prima Verhuizen naar Hoogerheide? Christ van Eekelen moest er niet aan denken. Een huis in Ossendrecht misschien? Nee! Bergen op Zoom dan? Hetzelfde verhaal. Putte – Van Eekelen zegt: De Put – was het en Putte moest het blijven. Toch woont hij nu met zijn vriendin en dochter in Hoogerheide… 8

“Op 14 maart kregen we de sleutel. Toen zijn we gaan schoonmaken en schilderen en sinds 1 april wonen we hier, in Hoogerheide”, zegt Christ van Eekelen. “Hoe het bevalt? Heel goed. De buurt is lekker rustig, het bos is dichtbij – je ziet hier veel mensen met een hond voorbijlopen – en het huis is een stuk groter dan onze vorige benedenwoning in De Put. We hebben de slaapkamer en de badkamer beneden en het is hier drempelvrij. Dus we kunnen hier lang blijven wonen.” Zo positief als hij nu is, zo lastig was het lange tijd om aan een andere woonplaats dan Putte te denken. “We woonden daar aan de Postbaan, in een kleine benedenwoning”, blikt Van Eekelen terug. “Anderhalf jaar geleden maakte Stadlander op een bijeenkomst de plannen bekend: twintig woningen worden gesloopt, die van ons ook.” Ergens kon hij het wel begrijpen. “Het buurtje is wel een beetje verpauperd. Verwaarloosd. Bij ons zag het er netjes uit, maar dat gold lang niet voor alle woningen. Ik heb er 23 jaar met plezier gewoond. Voor één of twee personen waren die huizen prima, maar als je er met z’n drieën woont – zoals wij – was het met slechts 1 slaapkamer echt wel aan de kleine kant.” Perfect geregeld Er zat niets anders op: Van Eekelen en zijn gezin moesten verhuizen. “We wilden wel in De Put blijven. Het is een fijn dorp, je kunt er alles krijgen. We hebben er onze vrienden en kennissen en mijn vriendin werkt er in een paar poetshuizen. Maar in De Put was geen huis voor ons te vinden…” De consulent herhuisvesting van Stadlander deed Van Eekelen diverse voorstellen buiten Putte. “Ze vroeg op een gegeven moment: wil je echt niet in Hoogerheide wonen? Ik zei: nou, als er niks anders is en het is een goed huis… Binnen twee maanden kregen we deze eengezinswoning in Hoogerheide aangeboden.” Daar kon Van Eekelen geen ‘nee’ tegen zeggen. Sterker nog, hij is er nu heel blij mee. “Stadlander heeft het perfect geregeld. Ik heb geen klachten”, zegt hij met een grote glimlach. “Hier gaan we niet meer weg. We hebben al kennisgemaakt met de buren. Als we over een paar maanden helemaal gewend zijn, nodigen we ze allemaal een keer uit.” “Of ik De Put mis? Nee, eigenlijk niet. Ik heb het hier goed naar m’n zin en in tien minuten ben ik in De Put. Ik kom net bij mijn oude buurman vandaan. Die blijf ik bezoeken, elke week.” SOCIAAL PLAN BIJ HERSTRUCTURERING Voor huurders die hun woning moeten verlaten, heeft Stadlander een sociaal plan. Daarin staan alle rechten en plichten van de huurders én die van Stadlander. Op pagina 13 in dit magazine vertelt Marloes Withagen, consulent herhuisvesting, hoe de begeleiding naar een andere woning eruit ziet. Het sociaal plan heeft een bepaalde looptijd. Meestal is dat anderhalf jaar. In Putte loopt het sociaal plan tot 25 juli 2024. Na de zomer worden de twintig verouderde woningen aan de Postbaan en de Zr. Will van Hooijdonkstraat gesloopt. De nieuwbouw start eind 2024, begin 2025. Het gaat om energiezuinige eengezinswoningen voor de sociale verhuur. Het oude huis van Christ van Eekelen in Putte “We hebben al kennisgemaakt met de buren” 9

JAREN VOORUITKIJKEN Wat Manon Veldt, Peter van den Berg en andere medewerkers van Stadlander doen is: vooruitkijken en plannen. Maar het lijstje dat zo ontstaat, kan door nieuwe inzichten in de loop van de tijd soms toch weer veranderen. Waar kijken ze zoal naar? Naar de energielabels, de plattegronden, de bouwkundige staat en wanneer het volgende onderhoud is gepland. “Als renoveren goed mogelijk is en we de soort woning ook in de toekomst nodig hebben, dan adviseren we tot renoveren.” Maar bij de afweging die ze maken speelt ook de leefbaarheid mee. Is het prettig wonen in die straat of wijk? “Daarom hebben we een brede aanpak, waarbij de technische collega meepraat, maar ook het gebiedsteam. We doen het met zijn allen.” Hoe kom je te weten wanneer je woning aan de beurt is, voor onderhoud of renovatie? Of misschien woon je in een erg verouderde woning, en moet je misschien vrezen voor sloop? Natuurlijk wil je dat liever niet. Het is tenslotte je eigen plekje. Is het nou echt niet mogelijk om te renoveren? Om een antwoord te krijgen op wat zoveel huurders bezighoudt, gaan we in gesprek met assetmanager Manon en vastgoedontwikkelaar Peter. Zij weten veel over planning en over de kwaliteit van onze woningen. En wat er allemaal bij komt kijken, voordat er een besluit genomen wordt. Gascrisis “Zeker sinds de stijging van de energieprijzen is er vanuit onze huurders veel vraag naar verduurzaming”, leggen de twee uit. Logisch, want je kunt aardig wat geld in de portemonnee houden, als je minder gas verbruikt. Of helemaal ‘van het gas af’ bent. “Renovatie was een paar jaar geleden nog ONDERHOUD, RENOVATIE OF SLOOP? “We beseffen dat onze keuzes het thuis van huurders raken” Het kan je als huurder bezighouden. Wanneer komt de schilder? Wanneer krijg ik goede isolatie van mijn gevels of het dak? Isolerend glas dat de warmte binnenhoudt en de kou buiten? Of nog ingrijpender: wanneer gaat mijn woning van het gas af? 10 UITGELEGD

moeilijk te verkopen, vanwege alles wat erbij komt kijken. Mensen zeiden: ik zet de kachel wel wat hoger. Nu is het: kom maar!” Wij weten natuurlijk goed dat voor veel bewoners elke euro telt. Maar dat is niet de enige reden om met onze woningen aan de slag te gaan. Verduurzaming bespaart energie en vermindert de CO2-uitstoot. “Dat heeft alles te maken met ons klimaat, met de opwarming van de aarde. Als eigenaar van bijna 14.000 woningen kunnen we toch een beetje bijdragen om die opwarming tegen te gaan. We moeten plannen maken, ook omdat de overheid dit van ons vraagt. Zo simpel is het.” Puzzel Huidige huurders, zeker mensen die op leeftijd zijn, vinden het vaak best lastig. Hun wereld staat op zijn kop bij zo’n renovatie. Bijvoorbeeld als de voor- en achtergevel eruit gaan, zoals bij de appartementen aan de Plejadenlaan. “We beseffen dat het heel heftig is. Maar we kunnen geen woningen overslaan, zo werkt het niet. Gelukkig is de overlast maar tijdelijk!” Maar wat nu, als een woning te slecht van kwaliteit is om nog goed te kunnen renoveren? Dan is de enige optie: sloop. “We beseffen heel goed, dat we het over iemands thuis hebben. Daarom onderzoeken we dit heel goed. En we gaan veel op pad. Om met mensen te praten, het uit te leggen. We slopen nooit voor de lol.” Wie op Lepelstraat of Sint-Annaland woont, wil daar vaak het liefst blijven. Ook in de stad zien bewoners de volgende woning graag in dezelfde wijk. Dat is een lastige puzzel, zeker omdat niet alles op voorhand al vaststaat. “En we kunnen niet alles tegelijk. Mensen moeten ook ergens heen en woningen zijn schaars. Daarom is wat we doen steeds een zorgvuldige afweging.” “Zeker sinds de stijging van de energieprijzen is er vanuit onze huurders veel vraag naar verduurzaming.” 11

Stadlander Buurtprojecten zoekt goede ideeën! Zo gebruik je MijnStadlander Op de persoonlijke pagina ‘MijnStadlander’ vind je je persoonlijke gegevens en steeds meer informatie over je woning. En bijvoorbeeld hoe het staat met een reparatieverzoek dat je hebt ingediend. Die reparatie melden via MijnStadlander is ook erg handig, vertelt adviseur Wonen Andreas Hardenbol. “Via MijnStadlander kun je bij je reparatiemelding foto’s meesturen. Zo ziet de aannemer direct wat er aan de hand is. En komt de juiste vakman met de juiste spullen.” Wie foto’s deelt, helpt Stadlander en zichzelf. Want dit scheelt iedereen tijd! Heb je een probleem dat spoed heeft, zoals een flinke lekkage of schade aan de woning? Dan kun je het beste bellen naar telefoonnummer 088 – 562 6000. Dan helpt ons Klanthuis of onze meldkamer je snel verder! OH ZIT DAT ZO? Wil je je straat of wijk prettiger, mooier of veiliger maken om in te wonen en leven? Heb je een goed idee om samen met je buren aan de slag te gaan? Dan kun je sinds 1 juli van Stadlander een financieel duwtje in de rug krijgen: via Stadlander Buurtprojecten. Stel, jullie bedenken als bewoners om plantenbakken in de straat te zetten en die willen jullie samen vullen met planten. Zo krijgt de straat een heel ander aanzien en je woont prettiger. Bovendien leren jullie elkaar beter kennen. Een hapje en drankje als afsluiting maakt de actie compleet. Van huurders, door huurders en voor huurders. “Veel kan, maar niet alles. Er zijn spelregels”, leggen woonconsulenten Renate en Jeffrey uit. “Het gaat erom dat je als buren je omgeving veiliger, groener of duurzamer maakt. Enkel een feestje komt niet in aanmerking.” Die spelregels vind je op www.stadlander.nl/ buurtprojecten. Via MijnStadlander kan je als huurder een aanvraag indienen. Want de Stadlander Buurtprojecten zijn van huurders, door huurders en voor huurders. Dus alleen huurders kunnen aankloppen. Een aanvraag beoordelen wij snel. En zeggen dan ‘ja’ of ‘nee’. Zo simpel is het. De woonconsulenten kunnen helpen bij de aanvraag. Je bereikt hen via info@stadlander.nl of 088 - 562 6000. Onze gebiedsteams kunnen meedenken over de uitvoering. Van, door en voor huurders! En samen met Stadlander. 12

Als uw woning gesloopt wordt, is dat geen leuke boodschap. Gelukkig staat u daarin niet alleen. De consulenten herhuisvesting helpen u op weg naar een andere woning. Marloes, consulent herhuisvesting bij Stadlander, vertelt wat daar allemaal bij komt kijken. “Een sloopbesluit nemen is moeilijk. Mensen wonen vaak met veel plezier in hun woning en buurt. Ze hebben er allerlei herinneringen. Daar gaan we zorgvuldig mee om. De eerste stap is iedereen informeren over de plannen. Daarna ga ik samen met mijn collega op huisbezoek. De meeste huurders hebben allerlei vragen en maken zich soms zorgen. Dat is logisch.” Sociaal plan Huurders die te maken krijgen met sloop, ontvangen een sociaal plan. Daarin staan rechten en plichten die gelden voor Stadlander en de huurder. De wettelijke verhuiskostenvergoeding die huurders krijgen, staat er ook in. Net als de voorrang op andere woningzoekenden: die geldt voor woningen die met het label ‘herstructurering’ worden geadverteerd. “Tijdens het huisbezoek hebben we aandacht voor de persoonlijke situatie van de huurder. We hopen zo veel mogelijk persoonlijke vragen te kunnen beantwoorden en eventuele zorgen weg te nemen. Daarna leggen we het verdere proces uit. Elke huurder moet zich weer inschrijven bij Zuidwestwonen.nl voor een nieuwe woning. Hij of zij kan de woonwensen doorgeven en wij helpen daarbij”, legt Marloes uit. In één keer verhuizen “We vinden het belangrijk dat de huurder in één keer zo goed mogelijk verhuist. Daarom besteden we veel aandacht aan de persoonlijke situatie en wensen. Zo kunnen we de huurder goed naar een nieuwe woning begeleiden. Meerdere keren verhuizen kost veel tijd en energie. Na de verhuizing nemen we weer contact op, om te vragen hoe het gaat. De meeste huurders kijken achteraf best positief terug op zo’n intensief traject en voelen zich gelukkig snel thuis op hun nieuwe plek.” Sociaal plan: “Veel aandacht voor ondersteuning en begeleiding” Marloes (links) en haar collega Judith “De meeste huurders kijken achteraf best positief terug op zo’n intensief traject” 13

HEERLE WOUW KRUISLAND LEPELSTRAAT HALSTEREN STEENBERGEN THOLEN SINT-MAARTENSDIJK SINT-ANNALAND STAVENISSE SINT-PHILIPSLAND OUD-VOSSEMEER NIEUW-VOSSEMEER POORTVLIET PUTTE OSSENDRECHT BERGEN OP ZOOM SCHERPENISSE BELGI WE ZEELAND 14 Sloop/nieuwbouw Onderhoud Leefbaarheid Renovatie Sloop SCHILDEREN 13 woningen (diverse straten) DAKONDERHOUD -Plataanstraat -Esdoornhof Sint-Philipsland SOCIAAL PLAN Kloosterstraat & Zuidstraat 18 woningen (sociaal plan loopt tot 15 oktober 2025) Sint-Annaland GEVELONDERHOUD Burgemeester Sluijmerstraat Stavenisse VOORBEREIDING NIEUWBOUW Laban Deurloostraat 2 eengezinswoningen + 3 levensloopbestendige woningen (start bouw begin 2025) Scherpenisse VOORBEREIDING NIEUWBOUW Jacoba van Beierenstraat 7 eengezinswoningen (start bouw: begin 2025) VOORBEREIDING NIEUWBOUW Koningin Julianastraat 12 eengezinswoningen (start bouw: begin 2025) SCHILDEREN 49 woningen (diverse straten) Sint-Maartensdijk SCHILDEREN 47 woningen (diverse straten) Poortvliet SOCIAAL PLAN Kon. Wilhelminastraat, Prins Bernhardstraat, Simon Lindhoutstraat, Ten Ankerweg 33 woningen (sociaal plan loopt tot 15 oktober 2025) LIFTONDERHOUD -Woongebouw Het Lint -Woongebouw Dalemhof DAKONDERHOUD -Woongebouw Buitenhof Tholen ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN EN SCHILDEREN 9 woningen (diverse straten) SCHILDEREN 27 woningen (diverse straten) Ossendrecht x30.000 STADLANDER AAN HET WERK WIST JE DAT… • al bijna 5.000 van onze huurwoningen zonnepanelen op het dak hebben • er in totaal meer dan 35.000 zonnepanelen op de daken van onze woningen liggen • dit gelijk is aan een oppervlakte van bijna 90.000 voetbalvelden • alle zonnepanelen achter elkaar een rij van bijna 6.000 kilometer maken • deze afstand gelijk staat aan een rit naar de stad Dakar in Senegal, West-Afrika DAKONDERHOUD Watermolen en Meestoof Nieuw-Vossemeer SCHILDEREN 149 woningen en garages (div. straten) Oud-Vossemeer

IË EST-BRABANT SOCIAAL PLAN Antoniusplein eo 15 woningen (sociaal plan loopt tot eind 2024) Lepelstraat VOORBEREIDING RENOVATIE Vossenpad 14 woningen SCHILDEREN 45 woningen (diverse straten) Kruisland SOCIAAL PLAN Gummarusvelden / Doktersdreefje, Vitale Vesting 39 woningen (sociaal plan loopt tot eind 2024) Steenbergen SCHILDEREN 48 woningen en garages (div. straten) DAKONDERHOUD Wijngaarden Bolwerk VERVANGEN POMPINSTALLATIE Oost-Havendijk SCHILDEREN 66 woningen (diverse straten) Wouw SLOOP EN NIEUWBOUW Postbaan & Zr. Will van Hooijdonkstraat sloop van 20 appartementen (gereed: najaar 2024), nieuwbouw 18 à 20 eengezinswoningen (start: eind 2024) DAKONDERHOUD Biezendreef Putte NIEUWBOUW Vijverberg-Zuid, Gageldonk-West 32 appartementen (gereed: begin 2025) VOORBEREIDING NIEUWBOUW ‘Buren van de Schelde’, Fort-Zeekant 100 appartementen + 21 eengezinswoningen (start bouw: eind 2024) VOORBEREIDING NIEUWBOUW Dalwachters ‘De Graaf’, Markiezaten 46 appartementen (start bouw: eind 2024) VOORBEREIDING SLOOP EN NIEUWBOUW Stalenbrugstraat e.o., Fort-Zeekant sloop van 41 woningen (start: eind 2024) VOORBEREIDING OMBOUW BEDRIJFSRUIMTES Koepelstraat/Lindebaan, Centrum 2 appartementen + 2 eengezinswoningen (start: 2025) RENOVATIE Flats Plejadenlaan, Warande 240 appartementen (gereed: eind 2024) RENOVATIE Zonneflat, Warande 27 appartementen (gereed: eind 2024) RENOVATIE Woongebouw Karmel, Tuinwijk 82 appartementen (gereed: begin 2025) VOORBEREIDING RENOVATIE Lievenshovelaan e.o., Gageldonk-Oost 70 eengezinswoningen (start: begin 2025) Bergen op Zoom LIFTONDERHOUD IN DE WOONGEBOUWEN: -Le Bonheur, Fort-Zeekant -Reigershorst, Bergse Plaat -Rooversberg, Bergse Plaat -Ravelijnflat, Vestinggronden Noord SCHILDEREN 389 woningen (diverse woningen) DAKONDERHOUD - Rijtuigweg/Wilhelminakazerne, Havenkwartier -Prinses Beatrixlaan, Fort-Zeekant -Sint Antoniusstraat, Centrum VERVANGEN POMPINSTALLATIE - Zoomflat, Havenkwartier -Woongebouw Gertrudishof, Centrum SOCIALE WIJKONTWIKKELING Fort-Zeekant, diverse activiteiten zie www.fortzeekantboeit.nl LEEFBAARHEID Gageldonk-West: diverse activiteiten zie www.wijmakendewijk.nl SCHILDEREN 27 woningen (diverse straten) Heerle NIEUWBOUW Mozartstraat & Beethovenstraat 39 eengezinswoningen (gereed: najaar 2024) SLOOP & NIEUWBOUW Bernhardstraat & Sint Maartensplein, Hart van Halsteren Sloop 23 woningen, nieuwbouw 32 woningen, (gereed: najaar 2025) Halsteren SCHILDEREN 48 woningen en garages (diverse straten) SOCIAAL PLAN Julianastraat, Hart van Halsteren 18 woningen (sociaal plan loopt tot eind 2025) LIFTONDERHOUD Woongebouw La Frontiera, De Schans RENOVATIE ‘Karmel’, Tuinwijk 82 appartementen (gereed: begin 2025) 15

VAN DE VOORPAGINA Meepraten over de toekomst van de wijk “WE HEBBEN ECHT IETS BEREIKT” Halsterenaar Peter Nefs zegt altijd: “Ik heb achter mijn huis een grote tuin, die ik zelf moet onderhouden. Aan de voorkant ligt een nog grotere tuin, die de gemeente bijhoudt.” Die gemeentelijke tuin heet het Sint Maartensplein en daar gaat nogal wat veranderen. Net als in de omliggende wijk, Hart van Halsteren, waar sloop en nieuwbouw op het programma staan. “Ik woon hier al vanaf 1978”, zegt Nefs. “En hier vlakbij ben ik opgegroeid. Vroeger speelde ik op het Sint Maartensplein, later onze dochter, en nu speelt ons kleinkind er. Je hebt alles bij de hand. Heerlijk wonen is het hier.” Dat Stadlander 54 verouderde woningen gaat slopen en er 76 nieuwe voor terugbouwt, vindt hij een goede zaak. “Prima, dat het gebeurt. Sommige woningen zijn echt niet meer van deze tijd. Gelukkig kunnen wij hier blijven wonen, onze woning blijft staan.” Nefs, een huurder van Stadlander, is een van de bewoners die actief meedenken en meepraten over de toekomst van hun wijk. “Je kunt vragen stellen en ideeën naar voren brengen. In feite hebben we samen een plan gemaakt, ik als lid van de werkgroep Communicatie en Leefbaarheid.” Peter Nefs (deze foto) en Ruud van Loon (rechtsboven) zijn lid van de klankbordgroep Hart van Halsteren. 16

Ruimte en sfeer Net als Peter Nefs is Ruud van Loon zeer te spreken over de bewonersparticipatie bij het vormgeven van de wijk. Ruud is woningeigenaar in een straat vlak bij het Sint Maartensplein, en hij zat in de werkgroep Openbaar Groen. “Toen ik hier 23 jaar geleden kwam wonen, viel ik vooral voor de ruimte en de sfeer van de wijk. De woningen, de bomen en struiken, de gebakken klinkers op straat… Je hebt hier een dorpsgevoel”, zegt Van Loon. Hij voegt eraan toe dat hij goed kan begrijpen dat Stadlander hier en daar wat wil veranderen in de wijk. “54 Woningen slopen, dat is niet niks. Logisch dat je dan draagvlak zoekt onder de bewoners, zowel bij huurders als bij kopers. Toen Stadlander de oproep deed om mee te denken, dacht ik: daar wil ik tijd en energie in steken. Iets te zeggen hebben over je eigen wijk, dat vind ik best belangrijk. Er was aardig wat belangstelling. Daaraan zie je dat bewoners geven om hun wijk en hoe hun woonomgeving eruitziet. Ze zullen er ook zuiniger op zijn als ze kunnen meepraten.” Geluisterd Volgens Van Loon en ook Nefs is er daadwerkelijk geluisterd naar de bewoners. “We wilden dat de hoogte van de goten van de nieuwe woningen hetzelfde zou zijn als bij de huidige bebouwing”, geeft Van Loon als voorbeeld. “Dan verstoor je de sfeer niet. Om dezelfde reden is besproken dat wat hogere bebouwing het beste aan de buitenkant van de wijk kan komen. En ook dat is in de uiteindelijke plannen doorgevoerd.” Van Loon vindt het jammer dat een extra ontsluitingsweg voor de wijk niet mogelijk bleek. “Maar over het algemeen is dit een goed voorbeeld van succesvolle bewonersparticipatie. We hebben samen echt iets bereikt.” “Er is hier een kwalteitsslag nodig. We gaan deze mooie, populaire wijk vernieuwen in drie fases”, zegt Alexander, vastgoedontwikkelaar van Stadlander. “Het is belangrijk om dat te bespreken met de bewoners. Omdat het over leefbaarheid gaat, over de woningen en de kwaliteit van de wijk.” De medewerkers van Stadlander zijn er open in gegaan: “We hebben de bewoners uitgedaagd om mee te denken. Zo’n 40 bewoners hebben meegedaan. Mede op basis van hun inbreng heeft een stedenbouwkundig bureau een plan voor de wijk gemaakt. Tijdens de bijeenkomsten kwam bijvoorbeeld naar voren dat de bewoners geen hoogbouw in hun wijk willen. Daar is duidelijk naar geluisterd. En zo zijn er meer punten. Samen is een mooie wijk ontworpen die aansluit bij de bestaande sfeer. Dat is de meerwaarde van bewonersparticipatie.” DE MEERWAARDE VAN BEWONERSPARTICIPATIE “Zuiniger op je wijk als je kan meepraten” 17

18 ZO WAS HET VROEGER K ort maar krachtig. Zo is het leven van Jacoba van Beieren het beste samen te vatten. Ze leefde in de vroege vijftiende eeuw, van 1401 tot 1436. In die 35 jaar trouwde Jacoba niet minder dan 4 keer! De laatste keer, in 1434, met de Zeeuwse edelman Frank van Borssele. Ze trouwden in de Maartenskerk in Sint-Maartensdijk. Daarvoor was Jacoba al in het huwelijksbootje gestapt met een Franse prins, haar neef Jan IV van Brabant en een zoon van de Engelse koning Hendrik IV. Jacoba was dan ook niet zomaar iemand. Ze was de dochter van graaf Willem VI van Holland en Margaretha van Bourgondië. Als gravin van Holland en Zeeland volgde ze haar vader op, nadat hij was gestorven in 1417. Het waren rumoerige tijden, de jaren dat Jacoba leefde. In feite was ze het middelpunt van een gewapende strijd, die bekend staat als de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Kasteel In de tijd dat ze met Frank van Borssele getrouwd was, verbleef Jacoba regelmatig in zijn kasteel in Sint-Maartensdijk. Meestal nam ze haar eigen hofhouding mee: hofdames, jonkvrouwen, kamerlingen, een borduur- en bontwerker, bodes JACOBA VAN BEIEREN EN HET KASTEEL VAN SINTMAARTENSDIJK Er is een tennisvereniging naar haar vernoemd. En een straat waar Stadlander zeven eengezinswoningen gaat bouwen. Jacoba van Beieren en Sint-Maartensdijk zijn met elkaar verbonden, dat is duidelijk. Hoe zit dat? Wie was Jacoba en wat had ze met de smalstad op Tholen te maken?

en toortsdragers – ze kwamen allemaal mee. En dat gold ook voor bakkers, een pasteibakker, kapelaans en kosters, jagers, valkeniers en zelfs zangers. Het kasteel was luxe en imposant. Het bestond uit een hoofdburcht of Opperhof, een voorburcht of Nederhof en een ommuurde tuin. Het geheel was omgeven door grachten. Daarbuiten stonden bovendien nog een stoeterij, een brouwerij en een grote duiventil. De geschiedenis van het complex gaat terug tot de vroege veertiende eeuw. Halverwege die eeuw kreeg de familie Van Borssele het kasteel in bezit. In 1436 stierf Jacoba. Ze wilde begraven worden in de Maartenskerk in Sint-Maartensdijk, bij de ouders van haar echtgenoot. Maar dat ging niet door. Haar familie koos voor de Hofkapel op het Binnenhof in Den Haag, waar ook haar voorouders waren begraven. Het kasteel is in 1820 afgebroken. Althans, het gedeelte dat er toen nog was. De rest was vóór die tijd al vergaan. Als je bij de kruising van de Onder de Linden en de Provinciale Weg goed kijkt, zie je nog een gedeelte van de gracht… DE GRACHTEN TOEN EN NU 19

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 Horizontaal 1 vrucht 5 zuidvrucht 10 olie (Engels) 12 wapen 14 spil 16 vrucht 19 muzieknoot 20 mok 22 schaatsen 23 insect 24 merendeel 26 houding 27 nachtvlinder 29 oosters gerecht 30 rails 31 deel van een kledingstuk 33 Scandinavische munt 34 steen 36 oevergewas 40 verdrietig 42 asvaas 43 opblijven 46 Nederlands Architectuurinstituut 47 dierenuitroep 48 citrusvrucht 50 Frans lidwoord 51 terrein 52 Duitse rivier 54 wijnvrucht 55 bosvrucht Verticaal 2 nachtspiegel 3 meisjesnaam 4 geestdrift 6 slotwoord 7 heerser 8 boom 9 vrucht 11 Oost-Duitsland 13 soort kers 15 plaaggeest 17 bedorven 18 muil 19 kledingstuk 21 veldvrucht 23 Indische vrucht 25 ras 26 soort roos 28 gesloten 29 beker 32 steenvrucht 35 kers 37 afscheidingsbeweging 38 dronken 39 nieuw 41 paling 43 draadloze verbinding 44 omroep 45 omlaag Heb je de oplossing gevonden? Stuur je antwoord, met vermelding van je naam en adres/e-mail, vóór 1 september naar: thuis@stadlander.nl of naar: Stadlander t.a.v. ‘THUIS Magazine’ Postbus 203 4600 AE Bergen op Zoom. Onder de juiste inzendingen verloten we 10 cadeaubonnen van 20 euro bij de Sfeertuin. De winnaars ontvangen vóór 1 oktober bericht. De oplossing van de vorige keer was: ‘Klusemmertje’ KOPJE KOFFIE, KOPJE THEE PUZZELMEE 3833124 3631501051478 1730 20

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=