Vaarwel, Scheldeflat! Het was hier gezellig, heel gezellig wonen

“Als ik oud ben, wil ik in de Scheldeflat wonen”, zei Frits Leenders altijd. “Het is iets magisch.” Zijn ouders woonden er vanaf eind jaren negentig. Maar voor Frits zal het er niet meer van komen, want de flat verdwijnt. Woensdag 4 oktober zetten Marc van der Steen, bestuurder van Stadlander, en Sjors van Gorp, van Sloopbedrijf A. van Liempd, de demontage van de Scheldeflat in gang. “Ja, ik moest wel een traantje wegpinken”, zegt Frits, nadat de eerste symbolische ‘hap’ uit het gebouw is genomen.

Het uitzwaaien van de Scheldeflat trok flink wat belangstellenden. Oud-bewoners, mensen die er werkten, familie hadden wonen, omwonenden… Ze konden op de foto met de felgroene letters die samen de naam van het gebouw vormen, voorheen te vinden boven de ingang. Ook was er volop gelegenheid om samen herinneringen op te halen.

Uiteindelijk telden de aanwezigen, samen met ‘team receptie Scheldeflat’, af van 10 naar 0. Dat was het sein voor de kraanmachinist om een hoog balkon weg te happen. Onder luid applaus kwam de plaat beton langzaam naar beneden. Pas op het laatst liet de grijper het balkon los.

Benidorm

Maar natuurlijk ging het tijdens het vaarwel niet alleen om de sloop. De herinneringen aan de Scheldeflat speelden minstens zo’n belangrijke rol. Frits Leenders had drie A4’tjes vol geschreven. “Als jong knulleke kwam ik er algauw achter, dat als je oud was, je in de Scheldeflat moest gaan wonen. Daar was het gezellig, heel gezellig.”

Leenders’ ouders woonden op de 7e verdieping. “Met zicht op de Bergse Plaat, de Binnenschelde en in de verte Zeeland. Links zag je zelfs de haven van Antwerpen. Ik zei weleens gekscherend: jullie hoeven niet op vakantie. Met dit mooie uitzicht waan je jezelf in Benidorm. Nog wat badhanddoeken over de balustrade hangen en het plaatje is compleet…”

Een opsomming van de vele festiviteiten en activiteiten voor de Scheldeflat-bewoners, veelal in de ontspanningsruimte op de 1e verdieping, maakte het plaatje compleet: biljarten, borreluurtje, kerkdiensten, themadiners, carnaval, Sint-Nicolaas, toneel, muziek – en ga zo maar door. “Kortom, er was in de Scheldeflat altijd wel iets te doen.”

Mooie dagen

Marc van der Steen noemde de Scheldeflat “een monument in de stad”. “Een flat die mooie dagen heeft gehad voor mensen die hier samenleefden, lief en leed met elkaar deelden en omzagen naar hun  buren. Hier heerste een warme, bijzondere sfeer.”

De flat uit 1970 is nu bejaard en moet plaatsmaken voor nieuwe woningen. Van der Steen onderstreepte het belang van het circulair slopen dat A. van Liempd ook hier toepast. “Zoveel mogelijk materiaal uit de Scheldeflat krijgt een tweede leven.”

Directeur Sjors van Gorp van het sloopbedrijf gaf een paar voorbeelden. “Van het kozijnhout worden nieuwe kozijnen gemaakt. De dakbedekking wordt verwerkt tot korrels voor nieuwe dakbedekking. Het gips uit de Scheldeflat krijgt een nieuwe toekomst en dat geldt ook voor de 25.000 ton beton.”

De demontage van de Scheldeflat en de aanleunwoningen duurt ongeveer twaalf weken. Van Liempd verwacht eind eerste kwartaal 2024 klaar te zijn met de klus. Overigens is het bedrijf al sinds het voorjaar bezig om het asbest uit het gebouw te verwijderen. “Zorgvuldig handwerk”, aldus Van Gorp.

Herinneringen

Voor veel oud-bewoners was het afscheid er al eerder. In 2015 sloot de Scheldeflat als serviceflat. Daarna bood het gebouw nog 6 jaar onderdak aan jongeren, spoedzoekers en statushouders. “Wat rest zijn de herinneringen”, zei Frits Leenders. “De Scheldeflat zal in onze herinneringen hier altijd blijven staan.”

Half december gaat bovendien een film in première: een documentaire, waarin Scheldeflat-verhalen voortleven. Het Bewonersplatform Fort-Zeekant combineert dit moment met een kerstborrel voor de wijk.